آرتروز زانو
درمان آرتروز زانو
آرتروز زانو یا استئوآرتریت، یکی از شایع‌ترین مشکلات مفصلی است که در بسیاری از افراد، به خصوص افراد بالای ۵۰ سال، رخ می‌دهد. این بیماری باعث تحلیل و تخریب غضروف زانو شده و به مرور باعث درد، التهاب، و کاهش دامنه حرکتی در این مفصل می‌شود. با توجه به شیوع این بیماری و تاثیر آن بر زندگی روزمره، آشنایی با روش‌های درمان آرتروز زانو و کنترل آن اهمیت زیادی دارد. این مقاله، بهترین راههای درمان آرتروز زانو و مدیریتی را برای کاهش درد و بهبود حرکت زانو بررسی می‌کند؛ از تغییرات سبک زندگی تا روش‌های دارویی و جراحی.
علائم آرتروز زانو
علائم آرتروز زانو شامل مجموعه‌ای از نشانه‌ها است که با گذشت زمان و پیشرفت بیماری ممکن است تشدید شوند. شناسایی این علائم اولیه می‌تواند به تشخیص سریع‌تر و شروع راه درمان آرتروز زانو کمک کند.
- درد زانو: درد از شایع‌ترین علائم آرتروز زانو است. این درد اغلب به مرور زمان افزایش یافته و با فعالیت‌های روزانه مانند پیاده‌روی و بالا رفتن از پله‌ها بیشتر می‌شود. در مراحل پیشرفته، درد حتی در حالت استراحت نیز احساس می‌شود.
- سفتی و خشکی زانو: به خصوص پس از بیدار شدن از خواب یا پس از مدت طولانی استراحت، زانو ممکن است سفت و خشک شود. این سفتی به تدریج با حرکت و فعالیت کمتر می‌شود.
- التهاب و تورم: التهاب در ناحیه زانو باعث تورم می‌شود که ممکن است دردناک باشد. این تورم به دلیل تجمع مایع مفصلی یا واکنش بدن به تحلیل غضروف رخ می‌دهد.
- کاهش دامنه حرکتی: با پیشرفت بیماری، زانو انعطاف‌پذیری خود را از دست داده و دامنه حرکتی کاهش می‌یابد. افراد مبتلا ممکن است در خم و راست کردن زانو دچار مشکل شوند و نتوانند به راحتی فعالیت‌های روزمره را انجام دهند.
- صدا دادن زانو: در برخی موارد، هنگام حرکت زانو صداهایی مانند تق تق یا خرد شدن شنیده می‌شود که به علت سایش استخوان‌ها به دلیل تحلیل غضروف است.
علل و عوامل خطر آرتروز زانو
آرتروز زانو چگونه درمان می‌شود و به چه دلایلی ایجاد می‌شود؟ علل آرتروز زانو به دلایل مختلفی برمی‌گردد و بعضی از عوامل خطر می‌توانند احتمال ابتلا به آرتروز زانو را افزایش دهند.
- سن: آرتروز زانو با افزایش سن بیشتر مشاهده می‌شود. با گذر زمان، غضروف‌های بدن به تدریج تحلیل می‌روند و استحکام سابق را ندارند.
- اضافه وزن و چاقی: وزن بالا فشار بیشتری بر روی مفاصل به ویژه زانو وارد می‌کند که این فشار اضافی می‌تواند باعث تخریب زودتر غضروف و بروز آرتروز شود.
- آسیب‌های قبلی زانو: صدماتی مانند شکستگی، دررفتگی، و آسیب‌های ورزشی زانو می‌توانند خطر بروز آرتروز را افزایش دهند. این آسیب‌ها معمولاً باعث تضعیف ساختار مفصل زانو می‌شوند.
- ژنتیک: وجود سابقه خانوادگی آرتروز می‌تواند احتمال ابتلا را افزایش دهد. اگر پدر، مادر یا دیگر اعضای نزدیک خانواده با مشکل آرتروز مواجه بوده‌اند، خطر ابتلا بیشتر است.
- کارهای سنگین یا فعالیت‌های خاص: برخی از فعالیت‌ها که نیاز به زانو زدن یا خم و راست کردن زانو به دفعات زیاد دارند، ممکن است باعث تخریب زودهنگام مفصل شوند. افرادی که در حرفه‌های سنگین مشغولند، بیشتر در معرض خطر هستند.
روش‌های درمان آرتروز زانو
خوشبختانه، روش درمان آرتروز زانو متنوع بوده و شامل راهکارهای مختلفی است که به کاهش درد و بهبود حرکت کمک می‌کنند. این روش‌ها شامل تغییرات سبک زندگی، درمان‌های دارویی، فیزیوتراپی و جراحی می‌شوند.
۱. تغییرات سبک زندگی
تغییر در سبک زندگی یکی از اولین گام‌های اساسی در درمان آرتروز زانو بدون عمل جراحی است.
- کاهش وزن: کاهش وزن می‌تواند فشار وارد بر مفصل زانو را کاهش داده و در نتیجه به کاهش درد و التهاب کمک کند.
- ورزش‌های کم‌فشار: ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا، و یوگا می‌توانند عضلات اطراف زانو را تقویت کرده و به بهبود عملکرد مفصل کمک کنند. این ورزش‌ها از فشار زیاد به زانو جلوگیری کرده و در عین حال، انعطاف‌پذیری و قدرت عضلات را افزایش می‌دهند.
- کفش‌های مناسب: استفاده از کفش‌های حمایتی و کفی‌های طبی می‌تواند از زانو حمایت کند و فشار وارده بر مفصل را کاهش دهد.
۲. درمان‌های دارویی
راه درمان آرتروز زانو شامل داروها نیز می‌شود. داروها می‌توانند به کاهش درد و التهاب در زانو کمک کنند. استفاده از دارو باید تحت نظر پزشک انجام شود.
- داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): داروهایی مثل ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. این داروها باید با تجویز پزشک و در دوزهای مشخص مصرف شوند.
- داروهای مسکن: داروهایی مانند استامینوفن می‌توانند به کاهش موقت درد کمک کنند.
- تزریق کورتیکواستروئیدها: این تزریق‌ها می‌توانند به کاهش سریع التهاب و درد کمک کنند. اثرات این تزریق‌ها معمولاً چند ماه به طول می‌انجامد و باید تحت نظر پزشک انجام شود.
۳. فیزیوتراپی
ورزش برای آرتروز زانو و حرکات اصلاحی به تقویت عضلات اطراف زانو و بهبود انعطاف‌پذیری مفصل کمک می‌کنند.
- حرکات کششی و تقویتی: تمرینات کششی می‌توانند انعطاف‌پذیری زانو را افزایش داده و تمرینات تقویتی به عضلات اطراف مفصل کمک می‌کنند تا وزن بدن را بهتر تحمل کنند.
- ماساژ و درمان‌های گرم و سرد: ماساژ درمانی و استفاده از کمپرس گرم و سرد می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
درمان‌های خانگی برای آرتروز زانو
علاوه بر درمان‌های پزشکی، روش‌های درمان آرتروز زانو در طب سنتی و خانگی نیز به بهبود علائم کمک می‌کنند.
- کمپرس سرد و گرم: کمپرس سرد به کاهش التهاب و کمپرس گرم به شل شدن عضلات کمک می‌کند. استفاده از هر دو کمپرس به صورت متناوب می‌تواند اثرات خوبی داشته باشد.
- استفاده از مکمل‌های غذایی: گلوکوزامین و کندرویتین دو مکمل محبوب برای بهبود آرتروز زانو هستند. اگرچه اثربخشی این مکمل‌ها هنوز به طور کامل اثبات نشده، برخی افراد با مصرف آنها احساس بهبودی داشته‌اند.
- استفاده از روغن‌های گیاهی: ماساژ با روغن‌های نعناع، زردچوبه و زنجبیل می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. این روغن‌ها خواص ضدالتهابی دارند و استفاده از آنها به عنوان بخشی از روتین درمانی می‌تواند مفید باشد.
روش‌های جراحی برای درمان آرتروز زانو
در مواردی که درمان آرتروز زانو با ورزش و سایر روش‌های غیرجراحی مؤثر نباشند، ممکن است جراحی توصیه شود. عمل آرتروز زانو می‌تواند به بهبود حرکت و کاهش درد کمک کند.
۱. آرتروسکوپی
در این روش، پزشک از یک دوربین کوچک برای بررسی و حذف قسمت‌های آسیب‌دیده استفاده می‌کند. آرتروسکوپی معمولاً برای کاهش درد و التهاب مفید است و بهبودی سریعی دارد.
۲. استئوتومی
این جراحی بیشتر برای افراد جوان‌تر با آرتروز خفیف تا متوسط انجام می‌شود و شامل برش یا تغییر مکان بخشی از استخوان است تا فشار کمتری به مفصل زانو وارد شود.
۳. تعویض مفصل زانو
در موارد شدید، ممکن است نیاز به عمل آرتروز زانو برای تعویض کامل یا جزئی مفصل باشد. این روش شامل جایگزینی قسمت‌های آسیب‌دیده زانو با پروتزهای مصنوعی است. تعویض زانو می‌تواند درد را به طور کامل کاهش داده و دامنه حرکتی را بهبود بخشد.
۴. درمان آرتروز زانو با سلولهای بنیادی
یکی از روش‌های جدید و امیدبخش برای درمان آرتروز زانو، استفاده از سلولهای بنیادی است. این سلول‌ها می‌توانند با ترمیم غضروف‌ها به کاهش درد و بهبود عملکرد زانو کمک کنند.
نکات پایانی
انتخاب روش درمان آرتروز زانو بستگی به شرایط فرد و شدت بیماری دارد. انجام مشاوره با دکتر وحید سلطانی می‌تواند به تصمیم‌گیری درست کمک کند. با این روش‌های درمانی و تغییرات سبک زندگی، می‌توان درد و علائم آرتروز زانو را کنترل و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
بیش از صد نوع منبع معتبر در مورد آرتریت وجود دارد. دو نوع رایج آرتریت زانو، استئوآرتریت (OA) و آرتریت روماتوئید (RA) هستند.
OA شایع ترین نوع است. این نوع آرتریت یک بیماری پیشرونده است که معمولاً بعد از میانسالی ظاهر می شود، جایی که غضروف مفصل زانو به تدریج از بین می رود.
RA یک بیماری خود ایمنی التهابی است که
می تواند در هر سنی رخ دهد. این نوع آرتریت مفاصل دیگر را درگیر می کند و می تواند تعدادی دیگر از سیستم های بدن را تحت تاثیر قرار دهد.
آرتریت همچنین ممکن است پس از آسیب زانو ایجاد شود. آرتریت پس از ضربه می تواند ناشی از پارگی منیسک، آسیب رباط یا شکستگی زانو باشد. علائم آرتریت می تواند چندین سال پس از آسیب ظاهر شود.
OA و RA می توانند علائم مشابهی ایجاد کنند، اما برخی تفاوت های کلیدی نیز وجود دارد.
درد آرتریت معمولاً به آرامی شروع می شود، اگرچه در برخی از موارد می تواند به طور ناگهانی ظاهر شود. این درد در ابتدا ممکن است در هنگام صبح یا بعد از مدتی غیرفعال بودن ظاهر شود.
ممکن است زانوهایتان در هنگام انجام فعالیت های زیر دچار درد شوند:
بالا رفتن از پله
تغییر حالت دادن از نشسته به ایستاده
راه رفتن روی یک سطح صاف
برای مدت زمان زیادی در حالت نشسته بودن
آن نوع از زانو دردی که شما را از خواب بیدار می کند، می تواند از علائم OA باشد.
برای افراد مبتلا به RA، علائم بیشتر در مفاصل کوچکتر شروع می شوند؛ همچنین این علائم به احتمال زیاد متقارن هستند؛ بدین معنی که هر دو طرف بدن را تحت تأثیر قرار می دهند.
در نظر داشته باشید که مفصل (مفاصل) ممکن است دمای گرم داشته و رنگ سرخ به خود بگیرند.
با OA، علائم ممکن است به سرعت پیشرفت کنند یا ممکن است بسته به ژنتیک فرد دچار شده، طی چندین سال، ظاهر شوند. این علائم می تواند بدتر شود و سپس برای مدت طولانی ثابت بماند و یا ممکن است هر روز نسبت به روز قبل متفاوت باشد.
فعالیت بیش از حد توان
هوای سرد
آرتروز زانو گاهی اوقات می تواند باعث التهاب شود چرا که التهاب باعث جمع شدن مایع اضافی در اطراف مفصل ها می شود.
نشانه های مربوط به OA، می تواند شامل تورم سخت و تورم نرم باشد.
تورم سخت، به دلیل تشکیل خارهای استخوانی (استئوفیت) در اطراف مفاصل ایجاد می شود.
تورم ممکن است پس از یک دوره ی طولانی عدم تحرک، بیشتر به چشم آید؛ مانند زمانی که صبح از خواب بیدار می شوید.
تورم مفاصل در RA شایع است، زیرا یک بیماری التهابی است.
تب و لرز
خستگی و ضعف
احساس عمومی ناخوشایند در کل بدن
در نظر داشته باشید که سایر اندام های بدن نیز می توانند تحت تاثیر تغییرات التهابی قرار گیرند مهمترین آن ها شامل: چشم ها، قلب و ریه ها می شود؛ چرا که RA یک بیماری سیستمیک است، به این معنی که کل بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. در حالی که استئوآرتریت فقط بر روی مفصل آسیب دیده تاثیر مستقیم دارد.
با گذشت زمان، آسیب به مفصل می تواند باعث ناپایدار شدن ساختار زانو شود. این امر می تواند باعث خمیدگی زانو یا قفل شدن مفصل به هنگام تکان دادن آن شود. وظیفه ی تاندون ها، پیوند عضله به استخوان است؛ RA می تواند باعث آسیب به تاندون ها شود؛ این آسیب می تواند بر ثبات زانو تأثیر بگذارد. خارهای استخوانی نیز می توانند با فرسایش غضروف و ساییده شدن استخوان ها به یکدیگر ایجاد شوند. اینها یک سطح ناهموار ایجاد می کنند که می تواند باعث چسبیدن یا قفل شدن مفصل شود و خم شدن یا صاف شدن آن را دچار مشکل کند.
برخی از اثرات آرتریت بر روی زانو مشخص نیست. ابزارهای تشخیصی مانند اشعه ایکس, می توانند به تشخیص آسیب های داخلی کمک کنند.
غضروف به طور معمول فضایی را (جایی که مفصل را زیرسازی می کند) در اطراف استخوان ها اشغال می کند. تصویر اشعه ایکس از زانو می تواند نتایج آسیب غضروف را تشخیص دهد
تغییرات استخوانی و غضروفی که با استئوآرتریت زانو یا پس از آسیب دیدگی زانو رخ می دهد،
می تواند دامنه ی حرکت صاف مفاصل زانو را سخت کند. حرکت دادن زانو برای راه رفتن، ایستادن و انجام سایر حرکات روزمره ممکن است دچار مشکل شود.
در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید ممکن است به دلیل درد و تورم، انعطاف پذیری و خم شدن زانو یا راه رفتن، به سختی انجام شود. آسیب به مفصل نیز می تواند بر تحرک تأثیر بگذارد.
با گذشت زمان، این احتمال وجود دارد که برای کمک به حرکت و فعالیت، به عصا یا واکر نیاز داشته باشید؛ این دو به شما کمک می کنند تا تعادل خود را حفظ کنید.
هنگامی که زانوی خود را خم یا صاف می کنید، ممکن است احساس ساییدگی مفصل کنید یا صداهای ترک خوردگی یا ترکیدن را بشنوید. پزشکان به این معضل کرپیتوس می گویند.(crepitus)
این علائم زمانی رخ می دهند که زانوی شما مقداری از غضروفی را که به دامنه ی حرکتی صاف کمک می کند، از دست داده باشد؛ هم OA و هم RA می توانند منجر به آسیب دیدگی غضروف شوند.
هنگامی که غضروف آسیب می بیند، سطوح ناهموار و خار استخوان ایجاد می شود. همانطور که مفاصل خود را حرکت می دهید، این نواحی نامنظم به یکدیگر ساییده می شوند.
در قدم نخست، نوع درمان به نوع آرتریت فرد بستگی دارد. کارشناسان می گویند افرادی که برای مثال در مدیریت OA خود نقش فعالی دارند، احتمالاً نتیجه مثبت تری خواهند دید. شما می توانید این کار را با یادگیری در مورد آرتریت، آگاهی از آنچه علائم را بهتر یا بدتر می کند و تصمیم گیری با پزشک خود انجام دهید. با خاطر داشته باشید که تمرینات تقویت عضلات زانو را بررسی کنید. چند نوع از درمان های خانگی و گزینه های پزشکی عبارتند از: مدیریت وزن، فعالیت های بدنی مانند: تایچی، پیاده روی، دوچرخه سواری، پیاده روی در آب، استفاده از پدهای گرما و سرما برای تسکین درد و تورم، کرم های موضعی مانند کپسایسین، استفاده از عصا یا واکر برای کمک به تعادل، طب سوزنی، درمان شناختی رفتاری و... .
تزریق سلول های بنیادی
اوزون درمانی
طب سوزنی
تزریق سلول های بنیادی
اوزون درمانی
طب سوزنی
ارتوکین(پرتوکین)
درمان آرتروز زانو با جدیدترین روش های غیر جراحی
درمان آرتروز زانو با جدیدترین روش های غیر جراحی
در سال‌های اخیر، پزشکان دریافته‌اند که بدن توانایی درمان خود را دارد.
پلاسمای غنی از پلاکت(PRP)، نوعی داروی
احیا کننده است که می‌تواند توانایی بدن جهت ِ خود درمانی را افزایش داده و فاکتورهای رشد طبیعی بدن را برای بهبود بافت‌ها تقویت کند.
درمان ِ پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) در حال تبدیل شدن به یک گزینه ی محبوب تر برای تقویت بیولوژیکی در روند بهبودی است.
درمان PRP توسط ورزشکاران حرفه ای متعددی مورد استفاده قرار گرفته است.
تزریق پی آر پی
ارتوکین(پرتوکین)
درمان آرتروز زانو با جدیدترین روش های غیر جراحی
تزریق پی آر پی
درمان آرتروز زانو با جدیدترین روش های غیر جراحی
در سال‌های اخیر، پزشکان دریافته‌اند که بدن توانایی درمان خود را دارد.
پلاسمای غنی از پلاکت(PRP)، نوعی داروی
احیا کننده است که می‌تواند توانایی بدن جهت ِ خود درمانی را افزایش داده و فاکتورهای رشد طبیعی بدن را برای بهبود بافت‌ها تقویت کند.
درمان ِ پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) در حال تبدیل شدن به یک گزینه ی محبوب تر برای تقویت بیولوژیکی در روند بهبودی است.
درمان PRP توسط ورزشکاران حرفه ای متعددی مورد استفاده قرار گرفته است.
در صورت مشاهده ی هر یک از موارد زیر، به پزشک مراجعه کنید:
روتین زندگی روزمره ی شما از جمله خواب و راه رفتن را تحت تاثیر قرار دهد
علائم به مرور بدتر شوند و یا علائم دیگری مانند تب پدیدار گردد
هیچ نوع درمانی در برابر درد و التهاب پاسخ گو نباشد
علائم آرتریت زانو تا حدی به نوع آرتریت بستگی دارد. درد، تورم و از دست دادن تحرک در انواع مختلف آرتریت رایج است. هیچ درمان قطعی برای آرتریت وجود ندارد، اما درمان های مختلف می توانند علائم آن را تسکین دهند، پیشرفت بیماری را کاهش داده و خطر عوارض را کمتر کنند. در مورد RA، دارو ممکن است به کاهش فراوانی و شدت عود آن کمک کند.